Önemli buluşmalara, umut dolu başlangıçlara, mutlu sonlara milyonlarca baloncukla eşlik eden şampanya, yüzyıllar öncesinde manastırlarda üretiliyor ve dini törenlerde tüketiliyordu.
ŞAMPANYA NEDİR?
Kuzeydoğu Fransa’da yapılan, hafif ve köpüklü bir şaraptır şampanya. Diğer şaraplardan üç noktada ayrılır:
1. Bir şarabın şampanya olarak addedilmesi için, Fransa’nın Champagne bölgesinde yapılmış olması gerekir.
2. Yalnızca Pinot Noir, Pinot Meunier ve Chardonnay üzümlerinden yapılır.
3. Köpüklü şaraptan farkı, önce fıçıda, sonra şişede olmak üzere iki kez fermantasyon geçirmesidir.
Nasıl ortaya çıktı?
13 yüzyıl önce, şaraba henüz hava kabarcıkları ya da kırmızıdan başka bir renk dahil olmamışken şampanya, dini törenlerde ‘kutsal içecek’ olarak sunuluyordu. Fransa’nın Reims kentindeki büyük gotik katedralin yapımının tamamlanmasıyla bu bölge, deyim yerindeyse bir tür ‘hac merkezi’ oldu. Kral, bütün maiyetiyle Reims Katedrali’ne ayine katılmaya geliyor, bu önemli hadise sırasında da konuklara şampanya sunuluyor. Şampanyanın yüzyıllar sonra bile ‘kralların içkisi, içkilerin kralı’ olarak anılmasının nedeni de bu olsa gerek.
Fransızdan al haberi
Her içkide olduğu gibi, şampanya tüketmenin de belli kuralları var. Bu kuralları koyanlar da tabii ki Fransızlar. İşte bize aktardıkları püf noktaları: (Ayrıca bkz: Şampanya Sözlüğü)
Bir kere şampanyayı fazla soğutmak hatadır. Tabii ki asla ılık olmaması gerek ama buz gibi soğutulmuş şampanya, ılıktan da kötü etki bırakır insanda.
Buz kovası şart. Ama nasıl? Buz kovasının yarısını buz kalıplarıyla doldurursanız, şişenin yalnızca yarısını soğutmuş olursunuz. Halbuki yapmanız gereken, yarısına kadar buz doldurduğunuz kovaya hemen hemen ağzına kadar soğuk su ilave etmek. Böylece şişenin tamamı soğuyacak ve ayrıca şişeyi tekrar kovaya koyarken buzların arasına itip kakmak yerine hiçbir zorlukla karşılaşmayacaksınız. Bir kovada iki şişe soğutmaya kalkışmayın. İkinci şişeyi buzdolabında bekletmek daha iyi. Kadehleri, kırılmış buzla kaplayarak soğutmayın. Martini yapmıyorsunuz, buzla soğutulmuş kadehler şampanyanın köpüklenmesine ve rayihasını bırakmasına engel olur.
NASIL İÇMELİ?
Fransız yazar Colette’in önerisi çok hızlı içmemek. Hızlı içince bol bol yuttuğunuz hava kabarcıklarının kana karışması da hızlı oluyor ve şampanya başınızı ağrıtabiliyor. Baş ağrısını engellemek için, şampanyadan küçük yudumlar alın ve yutmadan önce hava kabarcıklarının ağzınızda patlamasını bekleyin. Deneyin, ertesi gün kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz.
Şişesi de önemli
Etiketi saklayacak biçimde şişeyi sanki yeni doğmuş bebek gibi peçeteye sarmak büyük hata. Bu yöntem, kalitesiz şampanya kullandıkları belli olmasın da, müşterilerinden yüksek fiyat isteyebilsinler diye ucuz Fransız gece kulüplerinin icat ettiği bir yöntem. Ancak, şişeyi kovadan çıkardığınızda üzerindeki suyu silmek için bir peçeteye ihtiyacınız olacak tabii.
Sakın ola ki bitirdiğiniz şampanya şişesini başaşağı kovanın içine koymayın. Bu, biraz önce tükettiğiniz prestijli içkiye saygısızlık, birlikte bulunduğunuz arkadaşlarınıza da özensizlik olarak algılanıyor.
Kerameti kendinden menkul bir şarap uzmanı gibi, kadehteki şampanyayı evirip çevirmeyin. Fransızlar buna şampanyayı dövmek diyor. Çünkü üretilmesi üç yıl alan o köpükleri otuz saniyede berbat ediyorsunuz.
Ve siz siz olun, en önemli yarışı kazanmış bile olsanız, şişeyi sallayarak şampanyayı etrafa püskürtmeyin. Fransızlar, bunu yapanları epey küçümsüyor. Sağa sola püskürteceğinize içmenizi istiyorlar.
‘BON VIVANT’
Bir kere zaten başlangıçta krallar için hazırlanması ve görkemli şölenlerde diğer ‘içicilerle’ buluşmuş olması, şampanyayı her tür kutlamanın geleneksel içkisi haline getirmiş. Bir teknenin denize indirilişinde, bir balonun havalanışında, yılbaşında, kazanılan yarışlarda şampanya içiliyor. Şöyle diyelim: Esasında, ister önemli bir olayı kutluyor olun ister Napolyon gibi tek başınıza yenilginizin tesellisi olarak için, Fransızların ‘bon vivant’ dediği, yani dünyanın keyfini çıkarmayı bilen insanlar her daim şampanyayı tercih ediyor.
Şampanya için edilmiş sözler
“Zafer kazanmışsan hak edersin, yenilmişsen ihtiyaç duyarsın.”
Napolyon
“Risk almayan şampanya da içemez.”
Rus atasözü
“Her şeyin fazlası fazla ama şampanyanın fazlası tam karar.”
Mark Twain
“Gerçeğin peşindeyseniz, şampanya yalan makinesinden daha etkili.”
Graham Greene
“Bir kadının güzelliğini pekiştiren tek içki şampanya.”
Madame Pompadour
“Dertleri unutturan şampanyanın şerefine: 1 dolarlık şarapla, üç dolarlık hava kabarcığının bileşimi…”
Anonim
“Hayattaki tek pişmanlığım daha çok şampanya içmemiş olmaktır.”
John Maynard Keynes
“Beyler, unutmayın yalnızca Fransa için değil Champagne için savaşıyoruz!”
Winston Churchill
“İnsana sanki her gün pazarmış gibi hissettiriyor.”
Marlene Dietrich
