Meksika Sosları Nedir ve Nasıl Yapılır?

Meksika soslarının tarihi, ülkenin zengin ve çeşitli mutfak kültürü ile yakından ilişkilidir. Bu soslar, Meksika’nın farklı bölgelerinin coğrafi konumları, iklimleri ve kültürel geçmişleri tarafından şekillendirilmiştir. İşte Meksika soslarının tarihine ve özelliklerine dair bazı bilgiler:

1. Mole Sosları: Mole, Meksika’nın en ünlü ve karmaşık soslarından biridir. Genellikle Puebla ve Oaxaca bölgeleriyle ilişkilendirilir. Mole sosunun kökeni, çeşitli efsanelere dayanır, ancak genellikle 17. yüzyıla kadar uzanır. Mole sosları, genellikle çeşitli biberler, çikolata ve baharatların bir karışımından oluşur.
2. Salsa Verde ve Salsa Roja: Bu temel Meksika salsaları, sırasıyla yeşil ve kırmızı domateslerden yapılır. Salsa Verde, yeşil domates (tomatillo), yeşil biberler, soğan ve kişniş ile yapılırken, Salsa Roja domates, kırmızı biber, soğan ve sarımsaktan oluşur. Her iki sos da taze ve pişmiş versiyonlarda bulunabilir.
3. Guacamole: Guacamole, Meksika’nın en sevilen soslarından biridir ve esas olarak avokado, lime suyu ve taze yeşilliklerden yapılır. Tarihi Aztekler’e kadar uzanır ve avokadonun bolluğu nedeniyle popüler hale gelmiştir.
4. Pico de Gallo: Bu taze, çiğ salsa çeşidi, genellikle domates, soğan, kişniş, taze biber ve lime suyundan yapılır. Adı “horoz gagası” anlamına gelir, muhtemelen renklerin karışımı veya hazırlanış şeklinden dolayı bu adı almıştır.
5. Adobo Sosu: Adobo, genellikle kırmızı biber, sirke, sarımsak ve diğer baharatlarla hazırlanır ve etleri marine etmek için kullanılır. İspanyol kökenli bu sos, Yeni Dünya malzemeleriyle birleşerek Meksika’da benzersiz bir forma bürünmüştür.
6. Bölgesel Soslar: Yucatán’dan Recado Rojo, Veracruz’dan Salsa Veracruzana gibi bölgesel soslar, o bölgelerin özgün malzemelerini ve pişirme tekniklerini yansıtır.

Meksika sosları, yerel malzemeleri, tarihi ve kültürel etkileri bir araya getirerek, Meksika mutfağının çeşitliliğini ve zenginliğini gösterir. Her bir sos, bölgenin özgün lezzetlerini ve mutfak geleneklerini temsil eder.

1. Mole Poblano (Puebla)

Malzemeler:

• 4 kuru ancho biberi
• 2 kuru pasilla biberi
• 2 kuru mulato biberi
• 2 yemek kaşığı susam
• 50 g çiğ badem
• 50 g fıstık
• 50 g kuru üzüm
• 100 g acı çikolata
• 1 soğan
• 4 diş sarımsak
• 1 çay kaşığı karanfil
• 1 çay kaşığı tarçın
• 1 çay kaşığı kimyon
• 1 litre tavuk suyu
• Tuz, karabiber

Yapılışı:

1. Biberleri sıcak suda yumuşatın, çekirdeklerini çıkarın.
2. Biberleri tavuk suyuyla blenderda karıştırın, süzün.
3. Susam, badem, fıstık, üzümü kavurun, soğan ve sarımsak ekleyin.
4. Baharatlarla tatlandırın, biber püresi ekleyin.
5. Çikolatayı eritin, karıştırın, tuz ve karabiber ekleyin.

2. Recado Rojo (Yucatán)

Malzemeler:

• 2 yemek kaşığı achiote tohumu
• 1 çay kaşığı kimyon
• 1 çay kaşığı karanfil
• 1 çay kaşığı karabiber
• 1 çay kaşığı tuz
• 4 diş sarımsak
• 1/2 bardak portakal suyu
• 2 yemek kaşığı sirke

Yapılışı:

1. Baharatları öğütün.
2. Sarımsak, portakal suyu ve sirkeyle karıştırın.
3. Püre haline getirin.

3. Salsa de Xnipec (Yucatán)

Malzemeler:

• 1 habanero biberi
• 1/2 kırmızı soğan
• 2 lime suyu
• Tuz

Yapılışı:

1. Habanero biberini ince doğrayın.
2. Soğanı lime suyuyla karıştırın.
3. Tuz ekleyin.

4. Salsa Veracruzana (Veracruz)

Malzemeler:

• 4 domates
• 1 soğan
• 2 diş sarımsak
• 1/2 bardak yeşil zeytin
• 2 yemek kaşığı kapari
• 1-2 jalapeno biberi
• Tuz, karabiber

Yapılışı:

1. Domates ve soğanı doğrayın.
2. Sarımsakla kavurun, domates, zeytin, kapari, biber ekleyin.
3. Tuz, karabiber ekleyin, pişirin.

5. Salsa de Chile Pasilla de Oaxaca (Oaxaca)

Malzemeler:

• 4 kuru pasilla biberi
• 2 domates
• 1 soğan
• 2 diş sarımsak
• 1/2 çay bardağı su
• Tuz

Yapılışı:

1. Biberleri kavurun, suda bekletin.
2. Domates, soğan, sarımsakla karıştırın.
3. Biberleri ekleyin, püre yapın, tuz ekleyin.

6. Salsa de Chile Simojovel (Chiapas)

Malzemeler:

• 4 kuru simojovel biberi
• 1 domates
• 1/4 soğan
• 2 diş sarımsak
• Tuz

Yapılışı:

1. Biberleri kavurun, suda bekletin.
2. Domates, soğan, sarımsakla karıştırın.
3. Biberleri ekleyin, püre yapın, tuz ekleyin.

7. Salsa de Chile de Árbol (Jalisco)

Malzemeler:

• 10 kuru chile de árbol biberi
• 2 domates
• 1/4 soğan
• 2 diş sarımsak
• Tuz

Yapılışı:

1. Biberleri kavurun, domatesle karıştırın.
2. Soğan, sarımsak ekleyin, püre yapın.
3. Tuz ekleyin, karıştırın.

8. Salsa de Chile Perón (Michoacán)

Malzemeler:

• 4 kuru perón biberi
• 1 domates
• 1/4 soğan
• 2 diş sarımsak
• Tuz

Yapılışı:

1. Biberleri kavurun, suda bekletin.
2. Domates, soğan, sarımsakla karıştırın.
3. Biberleri ekleyin, püre yapın, tuz ekleyin.

Bu tarifler, Meksika’nın zengin ve çeşitli mutfak kültürünü yansıtan bölgesel lezzetleri sunar. Her bir sos, kendine has bir karaktere sahiptir ve farklı yemeklerle harika bir uyum sağlar.