Stafidopita (Girit Usulü Kuru Üzümlü Kek)

Girit mutfağı, zeytinyağının başrolde olduğu sade ama derin aromalı tarifleriyle dikkat çeker. Bu tariflerden biri olan Stafidopita, yani Girit usulü kuru üzümlü kek, nostaljik tadıyla hafızalarda yer eder. Hayvansal ürün içermemesiyle vegan beslenmeye uygun olan bu kek, özellikle oruç dönemlerinde ve kahve saatlerinde tercih edilir. Tarçın, karanfil gibi sıcak baharatlar ve bol kuru üzümle hazırlanan bu geleneksel kek; ne çok tatlı ne de çok ağırdır. Doğal malzemelerle yapılan, yumuşak dokulu ve yoğun aromalı bu kek, Girit’in sade mutfak felsefesini yansıtır.

Stafidopita’nın Tarihi ve Girit Kültüründeki Yeri

Stafidopita, Girit’te özellikle kış aylarında ve dini perhiz dönemlerinde yapılan geleneksel bir kektir. Hayvansal ürün içermeyen içeriği sayesinde Ortodoks oruçlarında sıkça tüketilir. Zeytinyağı, kuru üzüm ve un gibi temel malzemelerle hazırlanması, tarifin köylü mutfağından doğduğunu gösterir. Zamanla Girit’ten Yunanistan’ın diğer bölgelerine de yayılan stafidopita, günümüzde farklı varyasyonlarla sofralarda yer bulur. Bazı versiyonlarında portakal suyu ya da ceviz gibi malzemeler de kullanılabilir.

Malzeme Listesi

1 su bardağı sızma zeytinyağı
1 su bardağı esmer şeker (isteğe göre bal veya üzüm pekmezi)
1,5 su bardağı portakal suyu
1 çay kaşığı karbonat
1 tatlı kaşığı tarçın
Yarım çay kaşığı toz karanfil
2 su bardağı kuru üzüm
1 çay bardağı dövülmüş ceviz içi (isteğe bağlı)
3 su bardağı un
1 paket kabartma tozu
Üzeri için pudra şekeri (isteğe bağlı)

Adım Adım Stafidopita Tarifi

Derin bir karıştırma kabında zeytinyağı ile şekeri çırpın. Şeker iyice eridiğinde portakal suyunu ilave edin.
Karbonatı ekleyin. Karbonat ve portakal suyu tepkimeye girerek kekin kabarmasına yardımcı olacaktır.
Tarçın ve karanfili de ekleyerek karışımı baharatlandırın.
Kuru üzüm ve cevizi karışıma ekleyin. Kuru üzümleri önceden hafifçe una bulamak, kek içinde dibe çökmelerini engeller.
Unu ve kabartma tozunu eleyerek yavaş yavaş karışıma ekleyin. Tahta kaşıkla nazikçe karıştırın.
Karışımı yağlanmış kek kalıbına dökün.
Önceden ısıtılmış 175°C fırında yaklaşık 45-50 dakika pişirin. Kürdan testiyle pişip pişmediğini kontrol edebilirsiniz.
Soğuduktan sonra üzerini pudra şekeriyle süsleyerek servis edebilirsiniz.

Alternatif Malzemeler ve İpuçları

Portakal suyu yerine elma suyu da kullanılabilir.
Üzüm yerine kuru incir, hurma veya kuru kayısı da eklenebilir.
Daha yumuşak bir doku için 1 yemek kaşığı pekmez kullanılabilir.
Şekersiz bir versiyon için sadece meyve suyu ve kuru meyveyle tatlandırılabilir.