Acquacotta, İtalyan mutfağının en eski ve mütevazı çorbalarından biridir. Adı kelime anlamıyla “pişirilmiş su” anlamına gelir ve yüzyıllar boyunca özellikle Toskana’nın Maremma bölgesinde, kırsal halk tarafından tüketilen bir “cucina povera” (yoksul mutfağı) yemeğidir. Başlangıçta çobanlar, balıkçılar ve tarım işçileri tarafından hazırlanmış olan bu çorba, basit malzemelerin bir araya getirildiği ve günlük yaşamda sıkça tüketilen bir yiyecekti.
Tarihi
Acquacotta, kökenleri Orta Çağ’a kadar uzanan bir yemektir. Maremma bölgesindeki pastoral yaşam tarzına dayanan bu çorba, özellikle “butteri” adı verilen Toskana’nın yerli çobanları tarafından sıkça tüketilirdi. Bu çobanlar, seyahat ederken yanlarında taşıyabilecekleri birkaç temel malzemeyle çorbayı hazırlardı. Çorbanın esasında su, sebzeler ve bayat ekmek yer alırdı. Zamanla, domates, soğan, sarımsak ve baharatlar gibi malzemeler eklenerek lezzeti zenginleştirilmiştir.
Çorba, adından da anlaşılacağı üzere, “taş çorbası” olarak da bilinir. Bu isim, özellikle her evde bulunan basit malzemelerle hazırlanabilen bir yemek olmasından gelir. Yoksul halk, ellerinde olan malzemelerle çorbayı çeşitlendirir ve doyurucu hale getirirdi. Bu nedenle, reçetesi evden eve farklılık gösterebilir, ancak temel olarak domates, sebze ve bayat ekmek ile yapılır.
Acquacotta Tarifi
Malzemeler:
- 4 dilim bayat ekmek
- 2 büyük domates
- 1 soğan
- 2 diş sarımsak
- 2 kereviz sapı
- 4 adet yumurta
- 1 adet kırmızı biber (isteğe bağlı)
- 4 yemek kaşığı zeytinyağı
- Rendelenmiş pecorino peyniri (isteğe bağlı)
- Tuz ve karabiber
- 1,5 litre su veya sebze suyu
Yapılışı:
- Büyük bir tencereye zeytinyağını ekleyin ve orta ateşte soğanı, sarımsağı ve kerevizi soteleyin.
- Domatesleri doğrayıp tencereye ekleyin, tuz ve karabiber ekleyerek birkaç dakika daha pişirin.
- Üzerine su veya sebze suyunu ekleyip karışımı yaklaşık 30 dakika kaynatın.
- Bayat ekmek dilimlerini fırında hafifçe kızartın. Çorbaya kıvam ve lezzet katması için servis kaselerinin altına yerleştirin.
- Yumurtaları çorbaya kırın ve yumurta beyazları sertleşene kadar pişirin.
- Çorbayı ekmeklerin üzerine dökün, üzerine rendelenmiş pecorino peyniri serpip sıcak servis yapın.
Farklı Versiyonlar ve Sunum
Acquacotta’nın birçok yerel varyasyonu bulunur. Örneğin, Viterbo bölgesinde patates ve hindiba eklenirken, bazı bölgelerde beyaz fasulye ve pancar gibi sebzeler çorbaya dahil edilir. Ayrıca, suyun yerini beyaz şarap veya et suyu alabilir.
Çorba genellikle üzerine poşe yumurta ve rendelenmiş pecorino peyniri eklenerek servis edilir. Toskana’da bayat ekmek, çorbanın ana unsurlarından biridir ve kasenin altına konulup çorba üzerine dökülür. Bu sayede ekmek, tüm lezzeti içine çeker ve çorbayı doyurucu hale getirir.
Acquacotta, özellikle kış aylarında sıcak tutan, ekonomik ve besleyici bir yemek olarak öne çıkar. Hem bir öğün hem de hafif bir akşam yemeği olarak tüketilebilir. Geleneksel Toskana mutfağının ruhunu yansıtan bu çorba, zamanla daha modern malzemelerle zenginleştirilse de özündeki sadeliği korumaya devam eder.
