Gyros, Yunan mutfağının en ikonik sokak lezzetlerinden biridir. Dışının çıtır çıtır, içinin ise sulu ve baharatlı olduğu bu nefis döner çeşidi, genellikle pita ekmeği içinde servis edilir ve tzatziki sosuyla tamamlanır. Yunanistan’da sokak satıcılarından restoranlara kadar her yerde bulabileceğiniz bu lezzet, Türk mutfağındaki döner ve Orta Doğu’nun shawarma yemeğine benzese de, kendine has baharatları ve servis şekliyle ayrılır. Eğer evde yapımı zor diye düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz! İşte evde kolayca hazırlayabileceğiniz otantik gyros tarifi.


Gyros’un Tarihi ve Kökeni

Gyros, Osmanlı döneminde Yunanistan’a ulaşan döner kültürünün bir yansımasıdır. Osmanlı İmparatorluğu’ndan gelen döner geleneği, Yunan mutfağına uyarlanarak gyros’a dönüşmüştür. İsmi, Yunanca’da “dönmek” anlamına gelen “gyros” kelimesinden gelir. Dönerin Türkiye’deki ve shawarma’nın Orta Doğu’daki yaygınlığının aksine, gyros’un kendine özgü bir farkı vardır: marine edilme süresi, kullanılan baharatlar ve yanında sunulan tzatziki sosu.


Ev Yapımı Gyros Tarifi

Malzemeler:

Et İçin:

  • 500 gr tavuk göğsü veya kemiksiz tavuk but (isteğe bağlı olarak kuzu veya dana eti de kullanılabilir)
  • 2 yemek kaşığı zeytinyağı
  • 1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber
  • 1 tatlı kaşığı kekik
  • 1 tatlı kaşığı kimyon
  • 1 tatlı kaşığı sarımsak tozu (veya 2 diş rendelenmiş sarımsak)
  • 1 tatlı kaşığı soğan tozu
  • 1 çay kaşığı karabiber
  • 1 çay kaşığı tuz
  • 1 yemek kaşığı yoğurt
  • 1 yemek kaşığı limon suyu

Tzatziki Sosu İçin:

  • 1 su bardağı süzme yoğurt
  • 1 küçük salatalık (rendelenmiş ve suyu sıkılmış)
  • 1 diş sarımsak (ezilmiş)
  • 1 yemek kaşığı zeytinyağı
  • 1 tatlı kaşığı limon suyu
  • 1 çay kaşığı tuz
  • 1 çay kaşığı dereotu (isteğe bağlı)

Servis İçin:

  • 4 adet pita ekmeği
  • 1 adet domates (dilimlenmiş)
  • 1 küçük kırmızı soğan (ince doğranmış)
  • 1 avuç marul
  • Patates kızartması (isteğe bağlı)

Gyros Nasıl Yapılır?

1. Eti Marine Edin:

  • Tavuk veya kırmızı eti ince şeritler halinde doğrayın.
  • Bir kapta zeytinyağı, yoğurt, limon suyu ve baharatları karıştırın.
  • Etleri bu karışıma ekleyerek iyice harmanlayın ve en az 2 saat, tercihen bir gece boyunca buzdolabında marine edin.

2. Tzatziki Sosunu Hazırlayın:

  • Yoğurdu bir kaseye alın, rendelenmiş ve suyu sıkılmış salatalığı ekleyin.
  • Ezilmiş sarımsak, limon suyu, zeytinyağı ve tuzu ekleyerek karıştırın.
  • Dilerseniz ince kıyılmış dereotunu ekleyerek lezzetlendirebilirsiniz.
  • Servise kadar buzdolabında bekletin.

3. Etleri Pişirin:

  • Marine edilmiş etleri bir döküm tava veya ızgarada yüksek ateşte pişirin.
  • Etler kızarana kadar karıştırarak yaklaşık 6-8 dakika pişirin.

4. Servis:

  • Pita ekmeklerini hafifçe ısıtın veya tavada kızartın.
  • Pita ekmeğinin içine tzatziki sos sürün, üzerine etleri yerleştirin.
  • Dilimlenmiş domates, kırmızı soğan, marul ve patates kızartması ekleyin.
  • Gyros’unuzu sararak servis yapın.

Besin Değerleri (1 Porsiyon)

  • Kalori: 450 kcal
  • Protein: 35 gr
  • Yağ: 18 gr
  • Karbonhidrat: 40 gr

Gyros, sağlıklı bir protein kaynağı olup dengeli karbonhidrat ve yağ içeriğiyle besleyici bir sokak yemeğidir. Eğer daha hafif bir versiyon isterseniz, tam buğday pita kullanabilir veya patates kızartmasını çıkarabilirsiniz.


Gyros ile İlgili İpuçları:

  • Etin yumuşak olması için yoğurtlu marine karışımında bekletmek çok önemlidir.
  • Tavuk yerine kuzu veya dana eti kullanabilirsiniz, ancak pişirme süresi farklılık gösterebilir.
  • Fırında yapmak isterseniz, marine edilmiş eti 200°C’de 20-25 dakika pişirebilirsiniz.
  • Daha otantik bir tat için, eti şişlere dizip ızgarada pişirebilirsiniz.

Evde yapımı oldukça kolay olan gyros, hem lezzeti hem de pratikliğiyle mutfağınıza Yunan esintisi katacak. Özellikle tzatziki sosuyla birleştiğinde mükemmel bir uyum yakalayan bu tarif, davet sofralarınızın veya hızlı atıştırmalıklarınızın vazgeçilmezi olabilir. Şimdi mutfağa girin ve Yunanistan’ın en sevilen sokak lezzetlerinden biri olan gyros’u kendiniz deneyin!