Kereviz, hem yaprakları hem de kök kısmı kullanılan besleyici ve çok yönlü bir sebzedir. Özellikle kış aylarında sofralarımızda sıkça yer alır ve Ege mutfağında önemli bir yere sahiptir. Keskin, hafif baharatlı ve topraksı bir aromaya sahip olan kereviz, çorbalardan mezeler ve ana yemeklere kadar pek çok tarifte kullanılır.
Kereviz, Apium graveolens bilimsel adıyla bilinir ve maydanozgiller (Apiaceae) ailesine aittir. Hem sapı, hem yaprakları hem de kökü tüketilebilir. Avrupa, Akdeniz ve Orta Doğu mutfaklarında yüzyıllardır kullanılan bu sebze, günümüzde sağlık açısından sunduğu faydalarla da dikkat çekmektedir.
Kerevizin Besin Değerleri ve Faydaları
Kereviz, düşük kalorili yapısıyla diyetlerde sıkça tercih edilen bir sebzedir. 100 gram kereviz yaklaşık 16 kalori içerir ve yüksek su oranına sahiptir. Aynı zamanda:
- Lif açısından zengindir, sindirim sistemini düzenler ve tokluk hissini artırır.
- C vitamini, A vitamini ve K vitamini açısından iyi bir kaynaktır. K vitamini, kemik sağlığı için oldukça önemlidir.
- Potasyum içerir, bu da kan basıncını dengelemeye yardımcı olur.
- Antioksidanlar bakımından zengindir, vücuttaki serbest radikalleri azaltarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Doğal diüretik etkiye sahiptir, vücuttaki ödemin atılmasına yardımcı olabilir.
Kerevizin iltihap önleyici etkisi olduğu da bilinmektedir. İçerdiği poliasetilen bileşenleri sayesinde eklem iltihabı gibi rahatsızlıkların hafifletilmesine katkı sağlayabilir. Aynı zamanda, beyin sağlığını destekleyerek stresi azaltan bazı fitokimyasallar içerir.
Kereviz Çeşitleri
Kereviz, farklı türleriyle farklı mutfaklarda kendine yer bulmuştur:
- Kök Kereviz (Knoll Kereviz): En yaygın kullanılan türlerden biridir. Toprak altında yetişen ve patatese benzeyen yuvarlak bir kök yapısına sahiptir.
- Sap Kereviz: Daha çok Avrupa ve Amerika mutfağında çiğ olarak salatalarda veya yemeklerde kullanılan ince uzun saplara sahip kereviz türüdür.
- Yapraklı Kereviz: Özellikle Ege ve Akdeniz mutfaklarında kullanılan, yaprakları baharat olarak değerlendirilen türdür.
Kerevizle Yapılabilecek Enfes Tarifler
Kereviz, farklı pişirme yöntemleriyle birçok lezzetli yemeğe dönüşebilir. İşte mutlaka denemeniz gereken bazı tarifler:
1. Zeytinyağlı Kereviz
Ege mutfağının en sevilen yemeklerinden biri olan zeytinyağlı kereviz, portakal suyu ve havuç eklenerek pişirilir. Hafif ve besleyici bir mezedir.
2. Kereviz Çorbası
Soğuk kış günlerinde içinizi ısıtacak kremalı bir kereviz çorbası yapabilirsiniz. Pırasa, soğan ve biraz patates ekleyerek kıvamını artırabilirsiniz.
3. Etli Kereviz Yemeği
Kerevizi kuzu etiyle birlikte pişirerek oldukça doyurucu ve lezzetli bir ana yemek elde edebilirsiniz. Limon suyu ve dereotu ile tatlandırabilirsiniz. Tarif için tıklayın
4. Kereviz Püresi
Patates püresine alternatif olarak kereviz püresi harika bir seçim olabilir. Haşlanmış kerevizi tereyağı ve sütle ezerek püre haline getirebilirsiniz.
5. Kereviz Salatası
Rendelenmiş kerevizi yoğurt, ceviz ve sarımsakla karıştırarak nefis bir meze yapabilirsiniz. Bu salata hem hafif hem de sağlıklı bir atıştırmalık olarak sofralarda yerini alır.
6. Fırında Kereviz Cipsi
Düşük kalorili ve sağlıklı bir atıştırmalık arıyorsanız, kereviz dilimlerini fırında pişirerek cips haline getirebilirsiniz. Üzerine biraz zeytinyağı ve baharat ekleyerek daha lezzetli hale getirebilirsiniz.
Kereviz Kullanımına Dair Püf Noktaları
- Kerevizi limonlu su içinde bekletin: Kereviz soyulduğunda oksitlenerek kararmaya başlayabilir. Bunu önlemek için limon suyu eklediğiniz bir kapta bekletebilirsiniz.
- Fazla sert olan kerevizleri haşlayarak yumuşatın: Özellikle kök kereviz sert olabilir, haşlayarak veya buharda pişirerek daha yumuşak hale getirebilirsiniz.
- Sapları ve yaprakları da kullanın: Kerevizin yalnızca kökü değil, sapları ve yaprakları da yemeklerde ve çorbalarda kullanılabilir. Yapraklarını çorbalarınıza veya salatalarınıza ekleyebilirsiniz.
Kerevizin Tarihi ve Kültürel Önemi
Kereviz, antik çağlardan beri mutfaklarda ve şifalı bitki karışımlarında kullanılan bir sebzedir. Antik Yunan ve Roma dönemlerinde kereviz yapraklarının zafer çelenklerinde kullanıldığı bilinmektedir. Aynı zamanda tıbbi amaçlarla da değerlendirilen bir bitki olmuştur.
Günümüzde özellikle Akdeniz mutfağında önemli bir yere sahip olan kereviz, sağlıklı ve hafif beslenmek isteyenler için harika bir alternatiftir.
Kereviz, hem lezzeti hem de sağlığa olan faydalarıyla sofralarımızda daha fazla yer alması gereken bir sebzedir. Çeşitli tariflerle kerevizin farklı lezzetlerini keşfetmek mümkündür. İster klasik zeytinyağlısını yapın, ister çorbasını deneyin, kerevizin eşsiz aromasını mutfağınıza katabilirsiniz.