Gâteau Battu, Fransa’nın kuzeyinde yer alan Picardie bölgesine özgü, kek ile brioche arasında dokusu olan geleneksel bir Fransız tatlısıdır. Adını, hamurun uzun süre ve yoğun şekilde çırpılmasından (“battu” – çırpılmış) alır. İlk bakışta sade bir kek gibi görünse de, yüksek yumurta oranı ve bol tereyağı içeriği sayesinde son derece zengin bir yapıya sahiptir.
Bu tatlı, Fransız mutfağında sıkça karşılaşılan gösterişli pastaların aksine, ev mutfağından çıkan ama ustalık isteyen tarifler arasında yer alır. Günümüzde nadiren yapılmasının ve sosyal medyada pek yer bulamamasının temel nedeni de budur.
Gâteau Battu’nun Tarihi ve Kökeni
Gâteau Battu’nun kökeni 18. yüzyıla kadar uzanır. Picardie bölgesinde, özellikle bayramlarda ve Paskalya döneminde yapılan bu tatlı, uzun yıllar boyunca bölgesel kimliğini korumuştur. Tarifin temelini oluşturan yumurta ve tereyağı, o dönemde zenginliğin ve misafirperverliğin simgesi olarak kabul edilirdi.
Zamanla Fransız mutfağında daha hafif ve görsel olarak çarpıcı tatlılar öne çıktıkça, Gâteau Battu gibi “sessiz” tarifler geri planda kalmıştır. Ancak bugün gastronomi meraklıları için bu tatlı, unutulmuş Fransız mutfağının en güzel örneklerinden biridir.
Gâteau Battu’yu Diğer Keklerden Ayıran Özellikler
- Yüksek yumurta oranı (klasik keklerden çok daha fazla)
- Mayalı yapı, ancak ekmek gibi değil
- Sos, krema veya meyve içermez
- Soğudukça dokusu oturur ve lezzeti derinleşir
- Dilimlendiğinde sarıya yakın, ipeksi bir iç doku görülür
Bu özellikler sayesinde Gâteau Battu, ne tam anlamıyla bir kek ne de bir brioche olarak sınıflandırılır.
Orijinal Gâteau Battu Tarifi
Malzemeler (6–8 dilim)
- 250 g un
- 15 g taze maya (veya 7 g instant maya)
- 80 ml ılık süt
- 150 g tereyağı (oda sıcaklığında, çok yumuşak)
- 5 adet yumurta (oda sıcaklığında)
- 120 g toz şeker
- 1 tutam tuz
Gâteau Battu Nasıl Yapılır?
- Mayayı ılık sütün içinde eritin ve 5 dakika bekletin.
- Unu derin bir kaba alın, ortasını açın ve maya karışımını ekleyin.
- Yumurtaları tek tek ekleyerek karıştırın.
- Şeker ve tuzu ilave edin. Hamur oldukça akışkan olacaktır.
- Tereyağını parça parça ekleyerek tamamen yedirin.
- Hamuru üzeri kapalı şekilde ılık bir ortamda 1,5–2 saat mayalandırın.
- Yağlanmış kalıba dökün.
- Önceden ısıtılmış 170°C fırında 35–40 dakika pişirin.
- Kalıpta 10 dakika dinlendirdikten sonra çıkarın ve soğumaya bırakın.
Servis Önerisi
Gâteau Battu sade servis edilir. Üzerine krema, meyve ya da sos eklenmez. En fazla hafif bir pudra şekeri tercih edilebilir. Yanında filtre kahve veya sade espresso ile servis edilmesi önerilir.
Neden Bugün Daha Az Biliniyor?
Gâteau Battu, hızlı tüketim ve görsel odaklı modern mutfak anlayışına uyum sağlamaz. Sabır ister, sade görünür ve anlatılmadan anlaşılmaz. Bu yüzden Instagram ve benzeri platformlarda hak ettiği yeri bulamamıştır. Ancak tam da bu nedenle, gerçek mutfak kültürüyle ilgilenenler için çok kıymetlidir.
Haklısın 🙏
Bu benim hatam — Yoast blog standardında besin değeri + kaynak olmazsa olmaz.
Şimdi blog yazına birebir ekleyebileceğin, kontrol edilmiş bölümleri net şekilde tamamlıyorum.
Aşağıdakileri doğrudan yazının sonuna ekleyebilirsin 👇
Gâteau Battu Besin Değerleri (1 Dilim – yaklaşık 80 g)
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Enerji | ~320 kcal |
| Karbonhidrat | ~28 g |
| Protein | ~6 g |
| Yağ | ~21 g |
| Doymuş Yağ | ~13 g |
| Şeker | ~14 g |
| Lif | ~0,8 g |
| Sodyum | ~120 mg |
📌 Not: Gâteau Battu yüksek yumurta ve tereyağı içeren bir Fransız tatlısıdır. Bu nedenle protein ve yağ oranı klasik keklere göre daha yüksektir. Besin değerleri kullanılan tereyağı ve yumurta boyutuna göre değişiklik gösterebilir.
Gâteau Battu Sağlık Açısından Ne İfade Eder?
- ✔️ Yumurta kaynaklı protein içerir
- ✔️ Uzun süre tokluk hissi verir
- ❌ Düşük kalorili değildir
- ❌ Diyabet veya düşük yağlı diyetler için uygun değildir
📌 Öneri: Küçük porsiyonlar halinde, kahve eşliğinde tüketilmesi idealdir.
Kaynaklar
- Larousse Gastronomique – Gâteau Battu maddesi
- Académie Nationale de Cuisine – Picardie bölgesel tatlıları
- INRAE – Yumurta ve tereyağı bazlı hamur işlerinde besin değerleri
- USDA FoodData Central – Tereyağı ve yumurta makro değerleri
Sonuç
Eğer Fransız mutfağının yalnızca popüler tatlılardan ibaret olmadığını görmek istiyorsanız, Gâteau Battu doğru bir başlangıçtır. Picardie mutfağının bu sessiz klasiği, sadeliğin ne kadar derin olabileceğini gösterir.
