Domates (Solanum lycopersicum), sağlık açısından birçok faydası olan ve Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden biridir. Zengin besin içeriği ve antioksidan özellikleriyle kalp, cilt ve göz sağlığını korur, sindirim ve bağışıklık sistemini destekler. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Sinem Türkmen, domatesin sağlığa faydaları ve konserve domates yaparken dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Domatesin Besin İçeriği ve Antioksidan Özellikleri
Domates, çoğunlukla sudan oluşur ve düşük karbonhidrat içeriğine sahiptir. C, A, K vitamini, potasyum ve folat açısından zengindir. Ayrıca diyet lifi ve antioksidanlar içerir. Domatese kırmızı rengini veren likopen, güçlü bir antioksidandır ve çeşitli kanser türlerine karşı koruyucu özelliklere sahiptir. Özellikle pişmiş domates ürünlerinde likopenin vücut tarafından daha kolay emilmesi sağlanır. Bu nedenle, domates suyu, salçası ve sosları likopen açısından zengin kaynaklardır.
Kalp Sağlığı
Likopen ve diğer antioksidanlar, damarları koruyarak kolesterol seviyelerini düşürür ve kalp hastalıkları riskini azaltır. Domatesin potasyum içeriği de kan basıncını düzenlemeye yardımcı olabilir. Araştırmalar, yüksek likopen ve beta-karoten seviyelerinin kalp krizi ve felç riskini azalttığını göstermiştir.
Göz ve Cilt Sağlığı
Domates, lutein, zeaksantin ve beta-karoten içerir, bu bileşikler göz sağlığını destekler ve göz yorgunluğunu hafifletir. Cilt sağlığı açısından, likopen ve diğer antioksidanlar cilt hücrelerini serbest radikallerden koruyarak cildin daha sağlıklı ve genç kalmasına yardımcı olur. Ayrıca, domates güneş yanıklarına karşı koruma sağlar.
Sindirim ve Bağışıklık Sistemi
Domates, diyet lifi açısından zengindir ve sindirim sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olur. Ayrıca, C vitamini ve beta-karoten içeriğiyle bağışıklık sistemini destekler. Araştırmalar, domates ve domates ürünlerinin çeşitli kanser türlerine yakalanma riskini azaltabileceğini göstermektedir.
Domates Konservesi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Domates konserveleri hazırlarken, kavanozların steril olması çok önemlidir. Büyük bir tencerede kavanozlar ve kapaklar yarım saat kadar kaynatılmalı, ardından temiz bir bez üzerinde kurutulmalıdır. Hazırlanan karışım sıcakken kavanozlara konulmalı ve kavanozlar sıkıca kapatılmalıdır. Kapakların içeri doğru çökmesi gerekmektedir, aksi halde kapak değiştirilmelidir. Kapaklar kapandıktan sonra kavanozlar ters çevrilir ve 1 gün oda sıcaklığında bekletilir. Sonrasında serin ve güneş almayan bir yerde muhafaza edilir.
Domatesin sağlığa faydaları saymakla bitmez ve bu değerli sebzeyi düzenli olarak tüketmek, genel sağlığınıza önemli katkılar sağlayabilir.
