Asya’dan Anadolu’ya tarihsel lezzet: Mantı

Mantının Tarihi ve Geleneksel Tarifi

Mantı, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olarak kabul edilir ve tarihi oldukça eski zamanlara dayanır. İşte mantının tarihi ve geleneksel tarifi:

Mantının Tarihi:

Mantı, Orta Asya kökenli bir yemek olarak bilinir ve Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya göçleri sırasında bu lezzeti beraberlerinde getirdikleri düşünülür. Mantının kökeni, Çin kökenli bir kelime olan “mantou”dan gelmektedir.

Osmanlı döneminde mantı, saray mutfağının önemli yemeklerinden biri haline gelmişti. 15. yüzyılda, Fatih Sultan Mehmet döneminde, haftanın 5 günü sultanın sabah sofrasında mantı servis edilirdi. Ayrıca 1469 yılına ait muhasebe defterlerinde mantıya sık sık rastlanır. II. Beyazıt döneminde de mantı, Topkapı Sarayı yemek listesinde yer alırdı.

Geleneksel Mantı Tarifi:

Mantı Hamuru İçin:

• 3-4 su bardağı un
• 4 yumurta
• 1 çay bardağı su
• Tuz

Mantı Harcı İçin:

• 2 soğan
• 400 gr koyun kıyması (iki kere çekilmiş)
• Tuz
• Karabiber

Üzerine:

• 4 çorba kaşığı tereyağı
• Sarımsaklı süzme yoğurt
• Sumak
• Nane
• Pul biber

Hazırlık:

1. Hamur için unu yoğurma kabına eleyin ve ortasını havuz gibi açın. Yumurtaları, suyu ve tuzu ekleyerek parmak uçlarıyla yoğurmaya başlayın. Gerekirse un ilave ederek sert bir hamur elde edene kadar uzun süre yoğurun. Hamuru bezelere bölün ve üzerini nemli bir bezle örtüp 15-20 dakika dinlendirin.
2. Bu sırada mantı harcını hazırlayın. Soğanları ince bir şekilde kıyın veya rendeleyin. Kıyma, tuz ve karabiberle birlikte yoğurun.
3. Dinlenen hamuru un serperek oklava yardımıyla ince bir şekilde açın. Hamuru 2-3 santimetre eninde karelere bölün ve ortalarına nohut büyüklüğünde kıymalı harç koyarak üstlerini kapatın.
4. Mantıları kurumaması için üzerine un serpin ve temiz bir bezle örtüp bir kenarda bekletin. Tüm bezeleri aynı şekilde hazırlayın.
5. Geniş bir tencerede mantıları kaynar suya salın. Tuz ekleyin ve kaynaması bekleyin. Daha sonra ateşi orta hararete getirin ve mantılar suyun yüzüne çıkana kadar pişirin.
6. Tereyağını küçük bir tavada kızdırın. Mantıları tabaklara paylaştırın. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağını gezdirin. Son olarak sumağı, naneyi, pul biberi serpip sıcak sıcak servis yapın.

Geleneksel mantı tarifi ile bu lezzeti evinizde deneyebilir ve tarih boyunca unutulmaz bir Türk mutfağı deneyimi yaşayabilirsiniz. Afiyet olsun!

Kaynak: Marianna Yerasimos, “500 Yıllık Osmanlı Mutfağı”, Boyut Yayıncılık, İstanbul.